Trường chuyên, lớp chọn có lợi cho ai?

Bàn về nguyên nhân của tình trạng học sinh bị áp lực nặng nề trong học tập, nhiều người cho rằng ngoài chương trình học quá tải và căn bệnh thành tích của ngành giáo dục còn do sự kỳ vọng thái quá của phụ huynh. 

Trường chuyên lớp chọn mà phụ huynh chọn cho con mình

Nỗi khát khao con cái của mình phải “bằng con người ta” đôi khi lại dẫn đến hậu quả đáng tiếc nhất là sự ra đi của một số em học sinh và những bức thư tuyệt mệnh bỏ lại. 

Và người ta đặt câu hỏi: “Những kỳ vọng đó xuất phát từ đâu, trên cơ sở nào?”. Theo tôi, sự phân tầng kiểu “trường chuyên, lớp chọn” cũng đã “góp phần” không nhỏ vào mức độ “nghiêm trọng” của sự kỳ vọng nơi một bộ phận phụ huynh.

Có thông tin một vị lãnh đạo một trung tâm bồi dưỡng văn hóa ở TPHCM cho biết “năm nay, số học sinh thi trường chuyên nhiều hơn những năm trước. Và mong muốn này của phụ huynh ngày một tăng”. Cũng theo bài báo, ở Quảng Ngãi có một bà mẹ sẵn sàng đi - về chặng đường dài 80 cây số mỗi buổi và ba buổi trong một tuần để đưa đón con gái đi học luyện thi vào trường chuyên. Tôi cho rằng đây không phải trường hợp cá biệt ở nước ta và tự hỏi liệu có bao nhiêu phần trăm học sinh thi vào trường chuyên là do mong muốn của phụ huynh, chứ không hoàn toàn là nguyện vọng của các em? Tôi cũng tự hỏi nếu không có trường chuyên thì học sinh sẽ chẳng thành tài, sẽ không trở thành những công dân ưu tú hay sao? Nếu không có trường chuyên thì ngành giáo dục sẽ không đào tạo nổi học sinh thành những người có khả năng hội nhập chăng?

Theo tôi, trong hoàn cảnh ngành giáo dục luôn đặt nặng thành tích thì trường chuyên, lớp chọn là môi trường thuận lợi cho một số người đứng lớp và cán bộ quản lý ngành. Bởi trên thực tế, những thầy cô được dạy lớp chọn gần như luôn đạt thành tích thi đua cao, và cũng có không ít thầy cô than phiền mỗi khi được phân công dạy các lớp... đại trà!

Đúng là cũng có những học sinh giành được học bổng của các đại học danh giá trên thế giới có xuất thân từ trường chuyên, nhưng tôi cho rằng kết quả đó có được là từ khát vọng của chính các em học sinh. Khi bản thân các em có khát vọng cháy bỏng, có ước mơ mãnh liệt và có sự quyết tâm biến ước mơ thành hiện thực thì dù học ở môi trường nào, các em cũng sẽ hết sức nỗ lực để đạt mơ ước.